Monnickendam
Monnickendam, hoofdplaats van de Nederlandse gem. Waterland, prov. Noord-Holland, aan de Gouwzee.
Industrieel centrum van de agrarische omgeving, met o.m. scheepswerven en visverwerking. Woonforensisme (Amsterdam). Het historische stadje (sinds 1970 beschermd stadsgezicht) telt vele oude gebouwen, o.m. de Speeltoren (16de eeuw; historisch museum) met klokkenspel (1596; door P. van den Gheyn te Mechelen) van achttien klokken, de laat-gotische hervormde kerk (16de eeuw; gerest. 1959-1969) met bezienswaardig interieur (o.m. 15de-eeuwse doopvont), het stadhuis (1746), het Gemeenlandshuis van Waterland (1619; vernieuwd 1908) en De Waegh (ca. 1600), met gevels uit 1660.
1.
Geschiedenis
Monnickendam werd volgens de overlevering in de 12de eeuw door norbertijner
monniken gesticht aan de dam in de Purmer Ee. Het werd voor het eerst vermeld
in een handvest (1288) van Floris V, en kreeg in 1355 stadsrechten van hertog
Willem van Beieren.
Door de ligging aan de voormalige Zuiderzee kwam het stadje tot grote welvaart;
deze verdween geleidelijk in de 17de eeuw, waarna visserij het belangrijkste
bestaansmiddel werd. Monnickendam werd getroffen door enkele rampen: in 1297
plundering door de Friezen en in 1570 door de watergeuzen; in 1494 en 1514 werd
de stad door branden geteisterd.
Monnickendam vormde tot 1991 een zelfstandige, gelijknamige gemeente.